Hmun Khawharah Krismas

'Aw tunah hian i kal ang u, hmun khawhar lam chu i pan zel ang,' tih hlâte hi han sa ngial bawk thin mah ila, a hmun khawhar lo lam, huau huau, hlimhlawp leh a hulûm lam panin mi tam zâwk chu kan liam tak nguah nguah a. Kawtthlêr mawi leh bazar hmun a lûn a, hlimhlawp bawlna leh zu dawr a rak hlê si zawng a nih hi!

Krismas hi a ropui êm a, kan theih tâwpa ropui leh neih zawng zawng nêna lawm a phû. Mahse, lei lâwmna leh khawvêl hlimna hmun ualaua tâp ringawtten Bethlehem an thleng dâwn lo. Khawvel ropuina leh nawmsakna hnuchhawna, ran in tlâwm hmun khawhara Isua pantu, rilrua inngaitlawmte hnênah Krista a inlâr ṭhin.

Kuminah hian thihna leh natna avâng emaw, rawngbâwlna avâng emawa khawhar taka Krismas hmuaktu kan awm leh ngei ang. Mi tam takin an hnâwl, lei lalten an do, Isua Krista chu kan 'Lal duh, kan lunglai hnêmtu' lo ni rawh se; hmun khawharah pawh ama'n min awmpui dawn si a.

Krismas chibai le.

Mama's Song

Krismas thil thar te chu nei kim vek tawh mah i la, hmabak hlimawm leh nghahhlelhawm tak min la hmuak thin tu chu Urlawk zan a nih thin kha. Khatih lai khan Krismas Pa kha tuna Santa Claus ang hian ka suangtuah ngai paw'n ka hre lo. Rinna kan tih hi 'thil beiseite awm ngeia hriatna' a nih ngai chuan Krismas Pa ka ngaihdan kha rinna chu a ni ve ngei tur a ni. Hmu hauh lo leh a nihna tak hre chiang hauh si lo khan awm ngeia hriatna ka nei ve tlat a, urlawk zana kan thleng dawhah ngei khan a rawn thlak dawn tih ka ringhlel ngai tlat lo.

Krismas Pa kha ka nu nen khan an inkungkaih tha hleah ka ngai ve tawp bawk. A duhzawng leh a chet vel dan tur kha a hrechiang tlat a ni. Urlawk zanah mu hma turin min han ti a, khum lua thleng dawhin ngaihtha takin kan mu ta siai siai thin a nih kha. Ka nu kha nu hausa a ni lo, mahse a fapa tan hian a tlin tawkah ui a nei ngai lo. Chu chu Krismas thawmhnaw thar leh Urlawk zan dawhthlak atang khan a chiang zual thin. Zing han thawh a, kan thleng dawha thil lo tla ten min tihhlim thin zia kha aw! Chu kan hlimna avanga hmangaihtu nu thinlunga lawmna luangliam kha tunah hian hmu thiam ve tan dawnin ka in hria!

Krismas-a rual kan awh bik hlauvin ka pa nen khan an theihtawp tak meuh an chhuah a, kan tan an inkhawl tang tang a. An thawhrim rah kan seng dawn phawt chuan kutruaka awm pawh an thlang mai zawk thin. Chutih laia an tlin bak bak kan phut reng mai thin te khan hmangaihtu nu leh pa lu a lo tihai thin awm mang e ka ti.

Kan lo puitling a, an tana Krismas thilpek chhe te ka pek ve thin avanga ka nu lawm hmel kha ka mitthlaah a la cham reng. Thenrual zingah a sawi bang lo thin kha a ni a! Hei, Krismas a lo hnai leh ta. A tana thil eng emaw tihsak leh ngei ka chak mang e. Mahse a awm tawh tlat si lo!

Chhungkaw kimin Krismas kan han hmang a, kan ri chel chul mai thin te kha a hunlaiin a hlutzia ka lo ngaihtuah ngai lo. Tunah chuan khang hun te kha thawnthu ang mai a lo ni zo ta a, duh eltiang mah i la Krismas thilpek pek tur nu ka nei ta hek lo! Thil pakhat erawh tih ka tum, ka nu, i tan. Kan Krismas tree (a lam pawh i lam thiam thin lo kha a nia)-ah hian i pual liau liauin arsi ka lo khai ang. Krismas Ni-ah van atangin i lo thlir dawn nia.

I tellova Krismas hman hi kumtinin a huphurhawm thar leh thin. Mahse hei hi ka tiam ang che - Pathianin min awmpui ang a, hlim taka kan awm hi i duhthusam a ni reng thin tih hriain, chumi avang tal pawh chuan kan tana nau lo piang hi hlim taka lawm kan lo tum ang.

Hetah Krismas hmangho thei tawh lo mah i la, nakinah, vanah, tuna i awmna hmunah ngei khan Krismas kan hmang ho leh ngei ang tih ka ring tlat a. Chumi hun a lo thlen hma pawhin nangmah thlahlel ngawih ngawih tute hi rauthla talin Krismas min rawn hmanpui thin la kan va ti em!

[He thuziak rawn pian chhuah tirtu chu a hnuaia mi hi a ni e]

Damdawi Kha

Naupan laia damdawi kha ka huat em em thinna kha tun thleng hian ka la sim hlei thei lo. Nu ten kan ka an han keu ang chawt chawt a, damdawi min han tulh lui a, tap chungin, mittui nen, hnap tui nen kan lem ta bawrh bawrh mai thin a nih kha! Ni e, naupang mai tan chuan damdawi ei hun kha 'hun khirh tak lo thleng' a ni hawt mai. A tui lo em a lawm maw le!

Cartoon character-a ka lawm em em thin, Dennis the Menace pawh hian chu hun khirh tak chu a lo paltlang ve ngei a nih hi. Damna min pe tu ni si thil hi engati nge a tui loh em em? He zawhna hi naupang zawhna mai a ni lo. Khawvel zawhna a ni.

Kan duh loh zawng leh kan beisei loh zawng taka thil a lo thlen hian kan thatna tur a ni tih pawm thiam a har thin a. A tui lo va, lem a har a, a kha vawng vawng thin. Amaherawhchu damlo tana damna hi damdawi tui leh thlum ringawt a lo ni hauh lo. Paulan 'ka inngaihhlut lutuk loh nan tisaah hling mi pe a ni' a tih kha 'ka tana tha tur a nih avangin damdawi kha min ei tir' a tihna pawh a ni.

Khawvel mi hlawhtling leh rawngbawltu ropui tak tak te hi hun khirh leh harsa paltlang fo tawh, kawng bumboh sikul chhuak an lo ni fur mai tih kan hria. Psychologist ho pawh hian harsatna leh tihsual atanga mihringin thil kan lo zir nasat zia hrechiangin 'learning by trial and error theory' te pawh an duang chhuak a ni. He theory an duan chhuah hma hun rei tawh takah khan Sam ziaktu chuan "I thuruatte ka zir theih nana tihhrehawma ka lo awm kha ka tan a tha a ni," a lo ti daih tawh.

Kan tui tih zawng tak leh a thlum dep dep nazawng hi kan taksa hian a lo thatpui hauh lo va. Kan duhthusam, kan tana tha tur nia kan ngaih, a tira kan rilrem zawng takte hi a tawpa harsatna min siamtu an ni letling thei fo. Chutiang bawkin kan nuna harsatna lo thleng reng reng hmelma ep a ep ngawt hi a lo dik hauh lo. Nun dan tha zawk min kawhhmuhtu, hringnun hrual fiptu zirtirtu tha an ni thei si a.

Rinna kawngah pawh hian kan ngaihdana kawng tluang zawh a, kan duhthusam rama chen reng kan tum hian kan dai pelh fo. Engkim hre tu, kan thatna tura kawng tinrenga min thawhsak thintu Pathian kutah innghat ngam a, "I thu ni se," tih mai hi tawngtai dan dik leh finthlak a va ni em!

Harsatna te hi kan mamawh thil tam tak kan zir chhuahna sikul tha an ni a, damna tha zawk chang turin damdawi kha kan ei a ngai fo thin, tih hi zirlai harsa tak ni mahse hringnun tana thil pawimawh ber te zinga mi a ni si a nih hi!